“Er is een steen verlegd”.

Dat appte een collega mij laatst. We hadden een gesprek over wat je tegenstaat in je werk. De patiënten op de Pijnpoli zogen energie, zei ze. ’s Avonds lag ze uitgeput op de bank, terwijl ze na een nacht doorwerken met heftige hectiek zomaar bruisend verder kon. Lijden = pijn X weerstand. Als de patiënten op de Pijnpoli je “pijn” doen wordt je “lijden” groter als je je er tegen verzet. Hoe komt dat eigenlijk? Nare gevoelens willen we kwijtraken. We schieten in automatische gewoontepatronen. In je agenda zie je: morgen “Pijnpoli”. ‘Hè, nee hè, daar heb ik nou effe helemaal geen zin in’, denk je en je voelt de druk op je borst en de ademnood. Alweer pijnpoli. Bah! Wat kan ik doen om daar zo snel mogelijk doorheen te komen, denk je. Hoe kan ik voorkómen dat ik weer ruzie krijg met die ene patiënt en vervolgens een klacht aan mijn broek krijg? Misschien vanavond even een lekkere Netflix film kijken om bij te komen. Je zoekt naar escaperoutes en naar gedrag om moeilijkheden te omzeilen. Of naar compensatiemaatregelen. Kortom je verzint “tegenmaatregelen”. Dat kost allemaal energie. Het nalaten van die tegenmaatregelen is nog niet zo eenvoudig. ‘je moet het accepteren’, zeggen we dan. Maar accepteren wil nog niet zeggen dat de tegenmaatregelen achterwege gelaten worden. En dan verspil je nog steeds energie. Hoe dan wel? Je zult je gewoontepatronen van het tegengedrag moeten onderzoeken en nieuw gedrag aanleren. Afleiding zoeken lijkt een mooie compensatie, maar “bij je taak blijven” kost minder energie. En als dat lukt voelt het zoals mijn collega appte: ‘Er is een steen verlegd’.

Aart Mudde